Nhiều thách thức trong phát triển
Tại Hội nghị, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La Tráng Thị Xuân cho biết, Khu du lịch quốc gia Mộc Châu có quy mô 206.150ha, bao gồm địa giới hành chính của 2 huyện Mộc Châu và Vân Hồ. Khu vực này có vị trí đắc địa, là cửa ngõ kết nối Sơn La cùng các tỉnh vùng Tây Bắc với Hà Nội và vùng Đồng bằng sông Hồng; kết nối cửa khẩu quốc tế Lóng Sập với tỉnh Hủa Phăn và tỉnh Luông Pha Băng của nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào. Bên cạnh đó, không khí trong lành, cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, hùng vĩ đã trở thành “đặc sản”, thành tiềm năng, nguồn tài nguyên quý giá để phát triển du lịch. Chính vì vậy vùng Mộc Châu, Vân Hồ được xác định là một trong các khu du lịch quốc gia, là động lực phát triển du lịch cho toàn vùng. Đặc biệt là vai trò quan trọng trên hành lang du lịch “Qua miền Tây Bắc” theo Quốc lộ 6.
Năm 2023, Khu du lịch Mộc Châu đã đón 2,5 triệu lượt khách, chiếm hơn 53,7% khách du lịch đến tỉnh Sơn La; tổng thu du lịch đạt hơn 3.000 tỷ đồng, chiếm 60% tổng thu từ du lịch của tỉnh; tạo việc làm cho 5.100 lao động trực tiếp và đông đảo lao động gián tiếp ngoài xã hội. Sự tăng trưởng của ngành du lịch đã tác động lan tỏa đến nhiều ngành, lĩnh vực khác; tạo chuyển dịch cơ cấu kinh tế, đẩy mạnh xuất khẩu, góp phần quan trọng vào xóa đói, giảm nghèo bền vững, nâng cao đời sống cho người dân.
Bà Tráng Thị Xuân nhận định, thời gian tới, Khu du lịch quốc gia Mộc Châu sẽ đối mặt với nhiều thách thức trong phát triển và khai thác, sử dụng tài nguyên. Cùng với đó là những vấn đề về bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa, bảo vệ cảnh quan, môi trường, quản lý quy hoạch, quản lý đất đai, trật tự xây dựng, phát triển đô thị. Đặc biệt là những vấn đề về chất lượng sản phẩm, dịch vụ du lịch, an ninh an toàn cho khách du lịch…
Tại Hội nghị, các chuyên gia, các doanh nghiệp lữ hành, các cơ quản lý du lịch cũng đề cập về tiềm năng, thế mạnh cũng như những tồn tại bất cập của Khu du lịch quốc gia Mộc Châu. Các ý kiến cũng đề xuất các giải pháp để phát triển Khu du lịch Quốc gia Mộc Châu là điểm đến xanh, an toàn, hấp dẫn. Đặc biệt, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hồ An Phong nhấn mạnh: “Việc Mộc Châu được công nhận là Khu du lịch quốc gia không phải là đích đến cuối cùng, mà là mở ra con đường đi mới cho du lịch Mộc Châu. Để phát triển du lịch có hiệu quả, bền vững, cần có lộ trình khai thác tiềm năng, lợi thế, để đưa du lịch trở thành một ngành kinh tế mũi nhọn, đóng góp cho sự phát triển, tăng trưởng của địa phương. Bởi du lịch phát triển sẽ góp phần thúc đẩy tăng trưởng của 16 ngành dịch vụ khác”.
Để Khu Du lịch quốc gia Mộc Châu phát triển xanh, bền vững
Tại Hội nghị, các chuyên gia, các doanh nghiệp lữ hành, các cơ quản lý du lịch đã đề xuất các giải pháp để phát triển Khu du lịchQuốc gia Mộc Châu là điểm đến xanh, an toàn, hấp dẫn như chú trọng tạo sản phẩm mang nét đặc trưng, độc đáo; nâng cao chất lượng dịch vụ; đầu tư cơ sở hạ tầng tại các điểm du lịch; xây dựng kết nối các tour tuyến du lịch. Tăng cường công tác quản lý điểm đến; đào tạo nhân lực; ứng dụng công nghệ trong phát triển du lịch. Hoàn thiện cơ chế chính sách, quy hoạch, nghiên cứu, xây dựng cơ chế đặc thù cho Khu du lịch Quốc gia Mộc Châu...
Trưởng phòng Quản lý lữ hành Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam Nguyễn Đạo Dũng cho rằng, tỉnh Sơn La cùng chính quyền 2 huyện Sơn La, Vân Hồ cần xác định rõ định hướng phát triển không gian tổng thể, phân vùng theo khu vực gắn với phát triển sản phẩm du lịch đặc sắc, có trọng tâm, trọng điểm. Nghiên cứu định hướng phát triển hệ thống đô thị Mộc Châu, Vân Hồ gắn với phát triển du lịch; bảo vệ phát triển các không gian xanh, đồi chè, đồng cỏ trong đô thị. Tập trung hình thành 3 trung tâm du lịch trọng điểm: nghỉ dưỡng, du lịch sinh thái và vui chơi giải trí; tập trung hoàn thiện, nâng cấp các sản phẩm du lịch có chất lượng cao. Kết nối xây dựng tour, tuyến du lịch; tăng cường công tác quản lý điểm đến, quản lý chất lượng dịch vụ du lịch, quản lý môi trường du lịch xanh, sạch, đẹp, văn minh, thân thiện…
Trưởng phòng sản phẩm của Viettravel Nguyễn Hữu Tân cho rằng, thời gian tới, Sơn La cần quan tâm và tập trung hơn; xác định những sản phẩm du lịch chủ đạo để có chiến lược đầu tư về hạ tầng cũng như truyền thông phù hợp. Đẩy mạnh hơn nữa truyền thông câu chuyện sản phẩm “Thảo nguyên xanh”; kết hợp du lịch cộng đồng, làng nghề, sinh thái, gắn kết yếu tố văn hóa văn nghệ, ẩm thực, gia tăng giá trị sản phẩm và chia sẻ lợi ích cộng đồng. Chú trọng phát huy yếu tố văn hóa độc đáo, riêng có của một số dân tộc thiểu số chỉ có trên địa bàn như: Xinh Mun, Khơ Mú... Tạo dựng cơ chế phối hợp trong định hướng xây dựng sản phẩm, đẩy mạnh hoàn thiện cơ sở hạ tầng dịch vụ; nghiên cứu xây dựng và ban hành các chính sách hỗ trợ, khuyến khích doanh nghiệp lữ hành đưa khách du lịch đến địa phương. Quan tâm tới công tác đảm bảo an ninh, an toàn cho khách, bảo vệ tài nguyên và môi trường du lịch.
Phó Giám đốc Trung tâm Thông tin du lịch Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam Phan Thị Thái Hà đề nghị, Sơn La tiếp tục triển khai duy trì và đẩy mạnh số hóa thông tin du lịch về Mộc Châu; chọn lọc số hóa một số điểm tiêu biểu với các công nghệ hiện đại 360, VR…; tăng ứng dụng công nghệ cho thuyết minh tự động; thông báo, cảnh báo cho du khách về thực trạng điểm đến. Tăng cường liên kết, truyền thông, quảng bá du lịch trên các nền tảng số du lịch quốc gia; xây dựng bản đồ số tích hợp các lớp thông tin du lịch phục vụ quản lý và quảng bá; tăng cường truyền thông trên các nền tảng số và kênh mạng xã hội có uy tín; quan tâm hạ tầng công nghệ đảm bảo an ninh, an toàn dữ liệu...
Thứ trưởng Hồ An Phong cho rằng, thời gian tới, Sơn La cần phải làm tốt công tác quy hoạch; có kế hoạch phát triển đồng bộ cơ sở hạ tầng, tránh trường hợp phát triển tự phát, phá vỡ không gian du lịch, khai thác cạn kiệt tài nguyên. Phải quan tâm huy động nguồn lực xã hội để đầu tư vào khu du lịch quốc gia, phải ưu tiên có trọng tâm, trọng điểm. Cần chú trọng phát triển sản phẩm du lịch, phát huy lợi thế của Mộc Châu trong phát triển đa dạng sản phẩm: du lịch nghỉ dưỡng, sinh thái, trải nghiệm, check in, chăm sóc sức khỏe, ẩm thực, thể thao…
“Đặc biệt, Sơn La phải làm tốt công tác quảng bá, xúc tiến và liên kết trong phát triển du lịch. Phải xác định thị trường để tăng chất lượng sản phẩm, tăng doanh thu, đóng góp cho phát triển kinh tế - xã hội. Tăng cường quản lý môi trường du lịch, bảo tồn và phát huy các giá trị tự nhiên, văn hóa. Bảo đảm an ninh, an toàn cho du khách; chú trọng đến vệ sinh môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm. Đẩy nhanh chuyển đổi số; ưu tiên hình thành và phát triển hệ sinh thái du lịch thông minh ở Mộc Châu, Sơn La” - Thứ trưởng Hồ An Phong nhấn mạnh.
Tuấn Sơn