Bắc Kạn: Tiềm năng còn hoang sơ…
Các chuyên gia nghiên cứu về du lịch cho rằng, Bắc Kạn là địa phương có nguồn tài nguyên du lịch đa dạng, phong phú và gần như còn khá hoang sơ. Các tiềm năng lớn để Bắc Kạn có thể xây dựng sản phẩm du lịch là núi sông, hang động, thác nước, các sản phẩm nông sản OCOP… trong đó nổi bật là Di tích quốc gia đặc biệt – danh lam thắng cảnh hồ Ba Bể. Với tính đa dạng sinh học cao, cảnh quan thiên nhiên đẹp, hấp dẫn, Khu du lịch Ba Bể sẽ là trọng tâm, điểm nhấn để phát triển nhiều loại hình du lịch như: Du lịch sinh thái; du lịch tham quan, nghiên cứu; du lịch nghỉ dưỡng; du lịch cộng đồng; du lịch thể thao mạo hiểm, vui chơi giải trí cuối tuần.
“Bắc Kạn có khí hậu rất mát trong khi nền khí hậu của cả nước đang rất cao. Cảnh quan thiên nhiên đẹp, hấp dẫn bởi sự mộc mạc. Nhất là khu rừng trúc được bảo tồn tốt, còn rất hoang sơ. Đồng thời, Bắc Kạn có nhiều điểm nhấn độc đáo về văn hóa của người dao… có thể nói, đây là nguồn tài nguyên vô giá cho phát triển du lịch của tỉnh Bắc Kạn” - Phó Tổng Giám đốc Saigontourist Group Nguyễn Đông Hòa đánh giá.
Theo Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hà Văn Tiến, Bắc Kạn đặt mục tiêu đưa ngành Du lịch thành ngành kinh tế mũi nhọn vào năm 2030. Từ nay đến năm 2025, Bắc Kạn sẽ xây dựng khu du lịch Ba Bể trở thành khu du lịch quốc gia, khu du lịch hồ Nặm Cắt trở thành khu du lịch cấp tỉnh, mỗi huyện, thành phố có ít nhất 01 điểm, khu du lịch được công nhận.
Bên cạnh nguồn tài nguyên du lịch tự nhiên hấp dẫn, Bắc Kạn còn có nguồn tàinguyên du lịch văn hóa phong phú: với 120 di tích lịch sử, văn hóa và danh lam thắng cảnh. Trong đó, có 02 di tích cấp quốc gia đặc biệt (khu ATK Chợ Đồn và Danh lam thắng cảnh hồ Ba Bể); 07 di tích quốc gia và 62 di tích cấp tỉnh và 49 di tích đã kiểm kê; đi cùng với đó là các lễ hội văn hóa truyền thống, phong tục tập quán, lễ hội, tri thức dân gian, di sản văn hóa phi vật thể mang đậm bản sắc văn hóa các dân tộc Tày, Nùng, Mông, Dao.... điển hình với 01 Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại (Thực hành Then của người Tày, Nùng, Thái ) và 20 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia như: Múa Bát của người Tày, nghệ thuật múa Khèn của người Mông, hát Pá Dung của người Dao, hát Sli của người Nùng… là những “chất liệu” hấp dẫn cho các nhà thiết kế tour.
PGS.TS Bùi Thanh Thủy nhìn nhận, Bắc Kạn có khá nhiều tiềm năng để kiến tạo, tạo thành điểm đến hấp dẫn, thành sản phẩm du lịch độc đáo. Ví dụ như bản Chiêng (Bạch Thông) cần khai thác lợi thế cảnh quan và nét văn hóa bản địa để tạo thành sản phẩm du lịch. Tuy nhiên, để khai thác được du lịch tại bản Chiêng cần phải có sự nghiên cứu, định vị lại và đầu tư bài bản, tránh làm phai mờ bản sắc, phá vỡ cảnh quan tự nhiên…
Trong gần 3 năm qua Bắc Kạn đã triển khai xây dựng đề án trình Bộ VHTTDL công nhận khu du lịch Ba Bể trở thành khu du lịch quốc gia; banh hành quy định chính sách hỗ trợ phát triển điểm du lịch Bắc Kạn; trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đồ án Quy hoạch bảo quản, tu bổ và phục hồi di tích quốc gia đặc biệt ATK Chợ Đồn; đầu tư xây dựng hạ tầng giao thông từ thành phố Bắc Kạn đến các điểm du lịch của hồ Ba Bể…
… sẽ là “gu” của giới siêu giàu
Để phát triển du lịch bền vững là sự phát triển du lịch đáp ứng đồng thời các yêu cầu về kinh tế - xã hội và môi trường, bảo đảm hài hòa lợi ích của các chủ thể tham gia hoạt động du lịch, không làm tổn hại đến khả năng đáp ứng nhu cầu về du lịch trong tương lai, Viện trưởng Viện Phát triển Du lịch châu Á Phạm Hải Quỳnh đề xuất, Bắc Kạn cần triển khai ngay việc bảo tồn bản Chiềng với những chính sách phù hợp. Để khai thác du lịch từ bản Chiêng, chính quyền địa phương nên tạo không gian quy hoạch, phục dựng lại các ngôi nhà cổ, gìn giữ và bảo tồn nét văn hóa đặc sắc của người Dao tiền. Bên cạnh đó cần đặc biệt chú ý đến việc nâng cao nhận thức, phương thức khai thác du lịch cho người dân từ nền văn hóa bản địa một cách hài hòa, thích hợp. “Việc đồng lòng, đoàn kết và mong muốn phát triển du lịch của đồng bào Dao tại bản Chiêng là một trong những lợi thế lớn để biến nơi đây thành điểm du lịch với nét hấp dẫn riêng biệt. Đó cũng chính là “chất liệu” bền vững cho sản phẩm du lịch cộng đồng”.
Nhiều đại biểu cho rằng, Bắc Kạn nên tham khảo các tiêu chuẩn của UNESCO về công tác bảo tồn và phát huy giá trị của di sản trong khai thác kinh tế du lịch. Trong đó, các đại biểu cũng nhấn mạnh tới những xu hướng du lịch mới trong tương lai. TS. Phạm Thị Thu Phương (Khoa Du lịch – Trường Đại học Kinh tế Quốc Dân) “7 xu hướng du lịch sẽ được du khách Việt Nam cũng như du khách trên toàn thế giới yêu thích trong năm 2024 và tương lai gồm: Du lịch để làm mới bản thân, Du lịch trốn nóng (Kỳ nghỉ "mát"), Du lịch ngẫu hứng, Du lịch chữa lành, Khám phá ẩm thực, Tối ưu ngân sách nhờ AI, Du lịch bền vững. Trong đó, yếu tố môi trường, du lịch bền vững vẫn được du khách Việt Nam và thế giới coi trọng. Đây cũng chính là cơ hội cho Bắc Kạn phát triển du lịch cộng đồng, đặc biệt là xu hướng du lịch trốn nóng, du lịch chữa lành và du lịch bền vững”.
Ở góc độ doanh nghiệp, nhiều đại biểu bày tỏ, tuy Bắc Kạn là địa phương đi sau trong phát triển du lịch nhưng đây lại là lợi thế. Thứ nhất là thừa hưởng bài học kinh nghiệm; thứ hai là định vị lại sản phẩm để đáp ứng nhu cầu của du khách. Đồng thời các doanh nghiệp cũng “hiến kế”: Bắc Kạn cần xây dựng sản phẩm du lịch giành cho giới siêu giàu.
Lý giải cho đề xuất này, đa số ý kiến đều khẳng định: đối tượng khách siêu giàu có đặc tính muốn được sống hòa mình với thiên nhiên, xu hướng chữa lành và mang tính bền vững. Họ nâng tầm chất lượng cuộc sống bằng sự hội tụ của các yếu tố: thưởng thức, hưởng thụ và trải nghiệm một cách “độc lạ, chất” nhưng phải an toàn.
Về phương tiện phục vụ dòng sản phẩm cho giới siêu giàu, các doanh nghiệp cũng đề xuất cần thiết kế riêng với mô hình: trực thăng, thủy phi cơ, kinh khí cầu… Đối với ẩm thực, phát huy nguồn nguyên liệu sạch của địa phương kết hợp nghệ thuật chế biến theo tiêu chuẩn. Về kiến trúc khu lưu trú nên gìn giữ và nâng cấp cho phù hợp sự tiện lợi, công năng tuyệt đối không được “bê tông hóa”. Đối với phương thức khai thác cần có sự phối kết hợp chặt chẽ giữa các ban ngành và sự chung tay của đồng bào.
Phát biểu định hướng tại Hội nghị, Phó Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam Nguyễn Lê Phúc cho hay, Bắc Kạn đã đặt ra 2 vấn đề rất quan trọng cần làm, đó là: Phát triển các sản phẩm du lịch đặc trưng, tạo sự khác biệt để thu hút du khách; nâng cao chất lượng cơ sở lưu trú, dịch vụ ăn uống, khu vui chơi giải trí và phương tiện vận chuyển. Tuy nhiên, để thu hút được khách du lịch, Bắc Kạn cần chú ý tới việc hoàn thiện hạ tầng du lịch, định vị lại sản phẩm trên nền tảng tiềm năng sẵn có, xác định thị trường khách và tăng cường đầu từ quảng bá xúc tiến trên nền tảng số. Bởi nền tảng số là phương tiện thu hẹp khoảng cách nhanh nhất, hiệu quả nhất. Tập trung xây dựng các dịch vụ phụ cho sản phẩm chính. Các sản phẩm cung cấp cho thị trường phải mang tính bền vững, giá trị độc đáo, giá cả phải chăng, cung cần phải đáp ứng đúng và trúng nhu cầu của khách thì mới đem lại hiệu quả.
Từ năm 2021 đến năm 2023, mỗi năm Bắc Kạn đón 694.072 lượt khách, tổng thu từ khách du lịch đạt 486,86 tỷ đồng. Năm 2024, tỉnh Bắc Kạn đặt mục tiêu đón 1 triệu lượt khách, tổng doanh thu 700 tỷ đồng. Để đạt được mục tiêu đề ra, từ tháng 11/2023, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch tổ chức các hoạt động sự kiện văn hóa, thể thao, du lịch và lễ hội, nhằm từng bước đưa thương hiệu du lịch Bắc Kạn hòa cùng thương hiệu du lịch các tỉnh vùng Đông Bắc. Trong quý I/2024, du lịch Bắc Kạn đón 508.207 lượt khách, đạt trên 50% kế hoạch năm, tổng doanh thu du lịch đạt trên 347 tỷ đồng, kết quả ấn tượng này đến từ việc tổ chức các lễ hội văn hóa truyền thống, đặc sắc của địa phương như: Lễ hội lồng tồng Ba Bể, lễ hội Mù Là, lễ hội Phủ Thông, hội xuân ATK Chợ Đồn… Trong quý II/2024, mở đầu chuỗi hoạt động về công tác xúc tiến, quảng bá du lịch của tỉnh là sự kiện “Tuần Văn hóa - Du lịch” được tổ chức 7 ngày (từ ngày 27/4/2024 đến ngày 03/5/2024, các nội dung hoạt động được tập trung tại 4 địa phương là: chợ Đồn, Ba Bể, Na Rỳ và thành phố Bắc Kạn. Trong các nội dung hoạt động của Tuần Văn hóa - Du lịch, Bắc Kạn đặc biệt quan tâm và chú trọng vào việc tổ chức Đoàn Fam trip để mời các nhà nghiên cứu, các công ty lữ hành và các doanh nghiệp kinh doanh du lịch đến với Bắc Kạn để tìm hiểu, làm quen, tiếp thị, giới thiệu, quảng bá về tiềm năng du lịch của địa phương, qua đó mở ra các cơ hội đầu tư phát triển du lịch trên địa bàn tỉnh. |
Đoàn Hoa