Biến thách thức thành cơ hội
Giai đoạn 2020 - 2021 được xem như khoảng thời kỳ ảm đạm nhất trong lịch sử của Ngành Du lịch Việt Nam. Nhìn lại chặng đường gian nan được bắt đầu từ tháng 3/2020 mà hậu quả của COVID-19 mang đến cho Ngành Du lịch với hàng loạt cơ sở lưu trú, các điểm tham quan, các doanh nghiệp lữ hành trên cả nước đã phải đóng cửa, hàng triệu người làm du lịch mất việc làm kéo theo sự tê liệt của chuỗi cung ứng dịch vụ đi kèm. Cơn bàng hoàng còn chưa kịp qua đi thì làn sóng dịch COVID-19 lần thứ 2 quay trở lại một cách tàn bạo hơn vào năm 2021 đã khiến cho cả đất nước Việt Nam hứng chịu những mất mát đau thương to lớn và Ngành Du lịch của chúng ta thêm một lần nữa oằn mình gánh chịu những thiệt hại chồng chất.
Đứng trước những thách thức chưa từng có trong lịch sử ấy, Ngành Du lịch đã quyết tâm phải vực dậy chính mình bằng tinh thần đoàn kết, sức mạnh tập thể, sự sáng tạo của các doanh nghiệp du lịch, sự nỗ lực của các địa phương và đặc biệt là sự kiên trì lên tiếng của cơ quan quản lý về Du lịch thông qua những kiến nghị, văn bản chính sách được ban hành linh hoạt, kịp thời. Thực hiện sự chỉ đạo của Chính phủ, Ngành Du lịch đã phối hợp chặt chẽ với các Bộ, Ngành, địa phương tập trung thực hiện “mục tiêu kép” vừa chống dịch, vừa phục hồi trong tình hình mới. Tổng cục Du lịch (nay là Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam) đã tích cực phối hợp với các địa phương tổ chức kích hoạt, tái khởi động du lịch nội địa liên tỉnh, liên vùng an toàn; tổ chức kết nối các điểm đến, doanh nghiệp du lịch và hàng không xây dựng các chương trình du lịch trọn gói, có chất lượng, ưu đãi nhằm kích cầu du lịch. Lộ trình phục hồi cho Du lịch Việt Nam được vạch ra một cách bài bản song cũng vô cùng linh hoạt với từng thời điểm đã được triển khai và đã bước đầu có những tín hiệu khả quan.
Tại thời điểm này, nghị quyết số 128/NQ-CP của Chính phủ với việc điều chỉnh chiến lược từ “Không COVID” sang “Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19” đã định hướng, mở đường cho du lịch phục hồi. Triển khai Nghị quyết, Tổng cục Du lịch đã tham mưu Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành Kế hoạch số 3228/KH-BVHTTDL về triển khai các chính sách kích cầu, phục hồi hoạt động du lịch, lữ hành; Hướng dẫn tạm thời số 3862/HDBVHTTDL thực hiện Nghị quyết số 128/NQCP của Chính phủ trong hoạt động văn hóa, thể thao và du lịch; Hướng dẫn tạm thời số 4122/HD-BVHTTDL về thí điểm đón khách du lịch quốc tế đến Việt Nam. Đây là những cơ sở để các địa phương tái khởi động hoạt động du lịch trong trạng thái bình thường mới.
Tiếp theo đó, một loạt các chương trình kích cầu du lịch được phát động trên toàn quốc với chủ đề “Du lịch an toàn - Trải nghiệm trọn vẹn” đã được Tổng cục Du lịch phát động theo lộ trình từ thị trường nội tỉnh, nội vùng đến mở rộng phạm vi cả nước với sự tham gia hưởng ứng của nhiều doanh nghiệp, địa phương. Bên cạnh đó, chiến dịch xúc tiến, quảng bá mang tên “Live fully in Vietnam” gắn với bộ nhận diện thương hiệu du lịch quốc gia Vietnam - Timeless Charm đã được triển khai tích cực qua các hình ảnh, bài viết trên các kênh truyền thông quốc tế và trong nước: trang vietnam.travel, các mạng xã hội của Tổng cục Du lịch: Facebook, Instagram, Pinterest, Youtube, Tiktok…
Không chỉ là những văn bản nằm trên giấy, những kết quả thực tế đã cho thấy dấu hiệu của sự hồi sinh đi liền với hành động cụ thể. Theo con số thống kê năm 2021, khách du lịch quốc tế đến Việt Nam tuy chỉ đạt 14.900 lượt, khách du lịch nội địa đạt 40 triệu lượt nhưng trong bối cảnh vô cùng khó khăn, con số khiêm tốn ấy đã chứng minh được rằng bạn bè quốc tế đang dần tin tưởng vào một đất nước xinh đẹp. an toàn, thân thiện, hấp dẫn. Tổn thương mà COVID-19 gây ra với Du lịch Việt Nam đang dần được chữa lành và dần phục hồi.
Dấu mốc cho sự hồi sinh
Dấu mốc cho sự hồi sinh của Du lịch Việt Nam đã thực sự được hình thành vào ngày 15/3/2022 với quyết định của Chính phủ cho phép Việt Nam mở cửa hoàn toàn đối với các hoạt động du lịch và khôi phục lại một số đường bay quốc tế. Đây là điểm nhấn mang tính lịch sử mà Ngành Du lịch đã mong đợi trong suốt hơn 2 năm kể từ khi diễn ra đại dịch COVID-19. Đóng góp vào quyết định quan trọng ấy chính là sự chủ động, kiên trì đề xuất, tham mưu của Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cùng các cơ quan liên quan nhằm đạt được sự thống nhất đi đến sự chỉ đạo trực tiếp của Thủ tướng Chính phủ tại 3 hội nghị lớn chuyên đề về du lịch, gồm có: Hội nghị thúc đẩy thu hút khách du lịch quốc tế vào Việt Nam (tháng 12/2022); Hội nghị toàn quốc về du lịch (tháng 3/2023) và Hội nghị phát triển du lịch nhanh, bền vững (tháng 11/2023).
Kết thúc năm 2022, Việt Nam đã đón và phục vụ 101,3 triệu lượt khách du lịch nội địa, vượt 68,8% so với kế hoạch; 3,66 triệu lượt khách du lịch quốc tế, đạt 73% kế hoạch; tổng thu từ khách du lịch đạt 495 nghìn tỷ, vượt 23% so với kế hoạch; số doanh nghiệp lữ hành tái hoạt động và cấp phép mới đã tăng trở lại với 2.563 doanh nghiệp lữ hành quốc tế, 1.060 doanh nghiệp lữ hành nội địa; 90% các cơ sở lưu trú hoạt động trở lại, đạt trên 55% công suất phòng vào các ngày trong tuần và trên 95% dịp cuối tuần, đặc biệt là những điểm đến có sức hấp dẫn lớn. Một kết quả thực sự đáng được khích lệ sau những nỗ lực không ngừng.
Nếu như năm 2022 được xem là năm bản lề cho sự phục hồi của Du lịch Việt Nam thì năm 2023 chính là giai đoạn tăng tốc mạnh mẽ với một loạt các hoạt động du lịch được diễn ra vô cùng sôi động trên toàn quốc. Tính đến hết tháng 12/2023, Việt Nam đón 12,6 triệu lượt khách quốc tế, cao gấp 3,4 lần năm 2022, vượt xa mục tiêu 8 triệu khách đặt ra. Thành công đã được nối tiếp thành công, điều này đã thể hiện rõ nét con đường đúng đắn cho lộ trình phục hồi của Ngành Du lịch.
Mới đây nhất, vào ngày 23/2/2024, Thủ tướng Chính phủ đã tiếp tục ban hành Chỉ thị 08/CT-TTg về phát triển du lịch Việt Nam toàn diện, nhanh và bền vững. Tại đây, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo những nhóm giải pháp rất căn cơ, giao nhiệm vụ rất cụ thể cho các bộ, ngành, địa phương. Với đặc thù du lịch là ngành kinh tế tổng hợp, có tác động lan tỏa đến nhiều ngành, lĩnh vực, sự quan tâm chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã tạo nên sự thống nhất trong nhận thức và hành động của các cấp, ngành để chung tay thúc đẩy du lịch phát triển tương xứng với tiềm năng, vị trí trong nền kinh tế. Đây cũng chính là hướng đi bền chắc cho một tương lai lâu dài của Ngành Du lịch.
Giờ đây, hình ảnh về một Việt Nam sôi động đã không còn là giấc mơ của 4 năm về trước đối với những người làm du lịch. Dấu chân của du khách bốn phương đã liên tục in lên khắp các vùng miền của đất nước Việt Nam xinh đẹp mến khách. Theo thống kê lượng khách quốc tế đến Việt Nam 3 tháng đầu năm 2024, Ngành Du lịch đã đạt 4,6 triệu lượt khách, tăng 72% so với cùng kỳ năm 2023 và tăng 3,2% so với cùng kỳ năm 2019 trong đó khách đến bằng đường hàng không đạt gần 3,9 triệu lượt người,chiếm 83,6% lượng khách quốc tế đến Việt Nam, tăng 60,1% so với cùng kỳ năm trước; khách đến bằng đường bộ đạt 625,3 nghìn lượt người, chiếm 13,5% và gấp 2,6 lần; bằng đường biển đạt 136,7 nghìn lượt người, chiếm 2,9% và gấp 4,1 lần. Mới đây trang web vietnam.travel quảng bá du lịch của Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam đã vượt qua Thái Lan và nhiều quốc gia trong khu vực. Đặc biệt, tại kỳ nghỉ lễ 30/4 - 1/5 vừa qua, chỉ trong vòng 5 ngày, Ngành Du lịch ước phục vụ khoảng 8 triệu lượt khách, tăng 14,2% so với cùng kỳ năm 2023, trong đó có khoảng 3,6 triệu lượt khách có lưu trú. Kết quả này cho thấy rõ việc hiện thực hóa những chính sách, chỉ đạo chính xác và kịp thời của Đảng, Chính phủ đối với Du lịch Việt Nam trong thời kỳ đổi mới trong đó phải kể đến việc thực hiện các chính sách thị thực, các chương trình kích cầu du lịch cùng sự nỗ lực và phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền với doanh nghiệp.
Có thể khẳng định, để đạt được những thành tựu đầy khích lệ sau những biến cố khủng khiếp của đại đại dịch COVID-19, chính là niềm tin trọn vẹn đối với Đảng, Chính phủ trong đó vai trò của Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam đã được thể hiện một cách xuất sắc. Không chủ quan và ngủ quên trên những thành tựu bước đầu, Ngành Du lịch đã, đang và sẽ tiếp tục hiện thực hóa mục tiêu phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn như Nghị quyết 08-NQ/TW của Bộ Chính trị đã đặt ra, trong đó có các đề án quan trọng của được Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam tham mưu Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành: Chiến lược marketing du lịch Việt Nam đến năm 2030; Đề án “Một số mô hình phát triển sản phẩm du lịch đêm”; Đề án “Ứng dụng công nghệ của công nghiệp 4.0 để phát triển du lịch thông minh, thúc đẩy du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn”. Dự thảo “Quy hoạch hệ thống du lịch thời kỳ 2021- 2030, tầm nhìn đến năm 2045” đang được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch hoàn thiện để trình Chính phủ. Khi được phê duyệt, đây sẽ là văn bản quan trọng để triển khai thực hiện quy hoạch phát triển du lịch các vùng miền, địa phương trên cả nước trong giai đoạn tới.
Suốt 64 năm qua, Du lịch Việt Nam luôn nhận được sự quan tâm sâu sắc của Đảng, Nhà nước qua mọi thời kỳ. Đặc biệt, trong giai đoạn diễn ra COVID-19, sự quan tâm, chỉ đạo đúng đắn ấy đã hun đúc thêm cho tinh thần đoàn kết một lòng hướng tới sự thẳng lợi trong cuộc chiến với đại dịch. Du lịch Việt Nam đã thực sự hồi sinh, chúng ta có quyền tin tưởng vào thành công rực rỡ của năm 2024 cũng như mục tiêu trở thành ngành kinh tế mũi nhọn được đề ra trong Nghị quyết 08-NQ/TW của Bộ Chính trị.
Cao Minh Phượng